تحلیل تأثیر گردشگری بر ساختار کالبدی _ فیزیکی شهرهای ساحلی خزر مطالعه موردی: شهر محمودآباد

ی ساحل گردشگری نظام پیچیده ای است که ابعاد مختلف زندگی انسان ها را تحت تأثیر قرار می دهد. با توجه به نقش و اهمیت مناطق ساحلی درگذران اوقات فراغت و تمرکز فعالیت ها و تأسیسات گردشگری در آن و همچنین روند رو به رشد جمعیت و هجوم آن به سواحل برای تفریح و گذران اوقات فراغت، توجه به گردشگری و اثرات آن در این مناطق ضروری است. برای رسیدن به توسعه پایدار در مناطق ساحلی نیازمند یک مدیریت صحیح و اصولی می باشیم که الگوی مدیریت یکپارچه بعنوان راهکار مدیریتی مناسب در کشورهای جهان مدنظر قرار گرفته است. این نوع مدیریت، شامل حوزه های مختلفی است که گردشگری نیز به عنوان یک موضوع خاص و مهم در آن مطرح می باشد. فضای سواحل شمال کشور به دلیل برخورداری از مزیت های فراوان با تقاضای گسترده ای برای گردشگری مواجه است. توجه به تأثیرات گردشگری از بعد کالبدی _ فیزیکی زمینه مطالعاتی مهمی در بحث تأثیرات گردشگری می باشد. هدف از پژوهش حاضر شناخت تأثیرات گردشگری بر ساختار کالبدی _ فیزیکی و مقایسه الگوی کاربری گردشگری با اصول کاربری مطلوب طرح مدیریت یکپارچه مناطق ساحلی بوده است که سعی می شود با در نظر گرفتن اصول مدیریتی سواحل و شناخت تأثیرات کالبدی _ فیزیکی گردشگری در این مناطق و به طور موردی در سطح شهر ساحلی محمودآباد، گامی در جهت بهبود وضعیت گردشگری شهرها و مناطق ساحلی برداشته شود. پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش تحقیق، توصیفی _ تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و پیمایشی می باشد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار excel و جهت ترسیم نقشه ها از نرم افزارهای auto cad و gis استفاده شده است. همچنین از مدل سوات(swot) برای ارائه ی راهکارهای توسعه مطلوب شهر با تأکید بر کاربری های گردشگری بهره گرفته ایم. نتایج پژوهش نشان داده است که تمرکز کاربری گردشگری در سطح شهر محمودآباد در نواحی ساحلی شهر بوده و محله سه، بیشترین مساحت کاربری گردشگری را به خود اختصاص داده است. توسعه شهر در دوره های مختلف در محلات ساحلی، همگام با توسعه گردشگری بوده است، لذا گردشگری از عوامل مهم در جهت دهی توسعه نواری شهر در خط ساحلی می باشد. بخش عمده ای از کاربری های واقع شده در حریم ساحلی شهر مربوط به کاربری گردشگری می باشد که حدود 9 هکتار از این حریم را در برگرفته است. تراکم نیز در محلات شهر متأثر از گردشگری بوده چنانچه استقرار واحدهای اقامتی مانند ویلا های خصوصی و مجتمع های گردشگری از عوامل موثر در تراکم پایین محلات شهر می باشد. بخش عمده بافت جدید شهر نیز در پی توسعه فعالیت های گردشگری به وجود آمده است. یافته ها از بررسی کاربری های گردشگری نشان از عدم هماهنگی الگوی کاربری گردشگری شهر با اصول ذکر شده در طرح مدیریت یکپارچه مناطق ساحلی دارد. با توجه به نقاط ضعف درونی و تهدیدهای بیرونی موجود برگرفته از مدل سوات، راهبرد تدافعی در منطقه مورد مطالعه از اولویت بیشتری برخوردار است. واژگان کلیدی: ساختار کالبدی، شهر های ساحلی، گردشگری، محمودآباد، مدیریت یکپارچه مناطق